* Được trích từ bài viết “Thực trạng và xu hướng áp dụng BIM” của tác giả:
– TS. Nguyễn Phạm Công Tú, Phó viện trưởng Viện kinh tế xây dựng, Bộ xây dựng.
– Nguyễn Quốc Bảo, Viện Kinh tế xây dựng.
Mô hình thông tin công trình (Building
Information Modeling – BIM) được coi là xu thế của ngành Xây dựng hiện đại. Ứng
dụng công nghệ BIM giúp tiếp cận dự án tốt hơn, thiết kế hợp lý hơn, và quản lý
hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, BIM còn là công cụ chính để cụ thể hóa nhiệm vụ số
hóa của ngành Xây dựng, triển khai quản lý xây dựng, hạ tầng kỹ thuật thông
minh và là nhân tố không thể thiếu để quản lý và phát triển đô thị trong tương
lai. Để thúc đẩy áp dụng BIM đúng hướng cần hiểu rõ thực trạng, vai trò và xu
hướng áp dụng BIM, trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch để từng bước áp dụng, khai
thác lợi thế của BIM phục vụ sự phát triển của ngành Xây dựng.
Building Information Modeling (BIM) is considered the trend of the modern construction industry. Applying BIM technology helps to better project approach, more rational design, and more efficient management. Besides, BIM is also the main tool to concretize the digitization task of the Construction industry, deploy construction management, intelligent technical infrastructure; and is an indispensable factor for urban management and development in the future. To promote BIM application in the right direction, it is necessary to understand the status, role and trend of BIM application, on that basis, develop a plan to gradually apply and exploit the advantages of BIM for the development of the construction industry. Keywords: Building Information Modeling, Modern trend of construction industry, Digitization of construction industry, Construction management, Smart technical infrastructure.
I. GIỚI THIỆU
Theo đề nghị của Bộ Xây dựng, ngày
17/3/2023 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 258/QĐ-TTg phê duyệt Lộ trình áp dụng BIM trong hoạt động xây dựng, bắt buộc áp dụng BIM đối với các dự án đầu tư xây dựng mới sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công và đầu tư theo phương thức đối tác công tư. Chính phủ quy định việc áp dụng BIM thực hiện theo giai đoạn.
Trong đó, giai đoạn 1 thực hiện từ năm 2023, áp dụng BIM bắt buộc đối với các công trình cấp I, cấp đặc biệt của các dự án đầu tư xây dựng mới sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công và đầu tư theo phương thức đối tác công tư bắt đầu thực hiện các công việc chuẩn bị dự án.
Giai đoạn 2 thực hiện từ năm 2025, áp dụng BIM bắt buộc đối với các công trình cấp II trở lên của các dự án đầu tư xây dựng mới sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công và đầu tư theo phương thức đối tác công tư bắt đầu thực hiện các công việc chuẩn bị dự án… Bài viết trình bày thực trạng, xu hướng áp dụng BIM trên thế giới, tại Việt Nam và một số định hướng triển khai BIM tại Việt Nam thời gian tới.
II. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG BIM
2.1. Tổng quan trên thế giới
Là cuộc cách mạng của ngành Xây dựng trong thời đại công nghệ thông tin, BIM đã nhận được sự quan tâm sâu rộng của các chính phủ, nhà nghiên cứu và những người hoạt động trong ngành Xây dựng trên toàn thế giới. Bắc Mỹ, Bắc Âu, Vương quốc Anh và các quốc gia phát triển khác đã bắt đầu xây dựng kế hoạch và môi trường thúc đẩy công nghệ BIM từ những năm đầu thế kỷ 21. Sau khoảng 2 thập kỷ phát triển, đã đạt được những kết quả đáng kể.
Theo báo cáo của Công ty nghiên cứu thị trường nổi tiếng thế giới “Research and Market” công bố vào tháng 01/2023, quy mô thị trường BIM toàn cầu năm 2022 là khoảng 6,6 tỷ USD, và sẽ tăng lên 22,1 tỷ USD vào năm 2030. Tốc độ tăng trưởng hàng năm được dự đoán là 17,4% trong vòng 8 năm tới.
Dựa trên việc ứng dụng rộng rãi công nghệ BIM trong các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng và công nghiệp trọng điểm, khu vực châu Á – Thái Bình Dương có thể trở thành thị trường khu vực BIM lớn nhất và phát triển nhanh nhất thế giới trong vài năm tới. Các ngành kinh doanh và xây dựng cơ sở hạ tầng sẽ tiếp tục là đối tượng áp dụng BIM chính trong tương lai và sẽ chiếm khoảng 60 – 70% thị trường toàn cầu vào năm 2022 – 2025.
2.2. Tiêu chuẩn, hướng dẫn về BIM
Các tiêu chuẩn và hướng dẫn BIM được sử dụng đa số do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO và các chính phủ khác nhau
ban hành hoặc công bố. Một số tiêu chuẩn, hướng dẫn hiện đang được sử dụng tham khảo phổ biến trên thế giới:
– Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO): Sê-ri ISO 19650 (ISO 19650 – 1, 2, 3, 4, 5) (2018-2022)
– Vương quốc Anh: BS EN ISO 19650, PAS 1192; BS 8541…
– Hoa Kỳ: Tiêu chuẩn BIM quốc gia Hoa Kỳ – Phiên bản 3 (2014)
– New Zealand: Sổ tay BIM New Zealand phiên bản 3 (2019)
– Úc: Khung kiến thức và kỹ năng BIM (2017)
– Canada: Hướng dẫn áp dụng BIM (2017)
– Trung Quốc: Tiêu chuẩn ứng dụng mô hình thông tin thiết kế, kỹ thuật thi công (2019), tiêu chuẩn lập mô hình thông tin thiết kế kỹ thuật xây dựng (2018), tiêu chuẩn ứng dụng thiết kế mô hình thông tin tòa nhà (2018)…
2.3. Nội dung áp dụng BIM
Trong quá trình tiến bộ không ngừng của công nghệ BIM, tỷ lệ ứng dụng BIM ở các quốc gia cũng ngày càng tăng. Tỷ lệ người dùng ứng dụng công nghệ BIM trong các dự án xây dựng ở Trung Đông hiện chiếm hơn 30%, và hơn 46% dự án đang sử dụng công nghệ BIM. Tại Anh trong năm 2019, số lượng doanh nghiệp ứng dụng BIM cho trên 50% dự án của doanh nghiệp chiếm tới 79%.
Hiệu quả của việc áp dụng công nghệ BIM không chỉ bao gồm những lợi ích kinh tế có thể tính toán được một cách định lượng, mà còn cả những lợi ích đối với sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp.
Lợi ích có thể đo lường được thu được từ việc tiết kiệm trực tiếp và gián tiếp, nâng cao năng suất. Các lợi ích định tính bao gồm cải tiến hệ thống quản lý và nâng cao hình ảnh doanh nghiệp. Lợi ích tiềm ẩn có lợi cho sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp, bao gồm thúc đẩy giao tiếp và cộng tác, nâng cao hiệu quả công việc và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Về nội dung áp dụng BIM theo khảo sát của BuildingSmart thì giai đoạn hiện nay chủ yếu áp dụng trong giai đoạn thiết kế, trong đó phối hợp 3D, kiểm tra va chạm, kiểm tra chất lượng đang dẫn đầu. Tuy nhiên ứng dụng trong thi công cũng có bước phát triển nhanh tập trung trong công tác mô phỏng thi công, lập kế hoạch bao gồm cả nguồn lực.
2.4. Về đào tạo BIM
Hiện nay công nghệ BIM ngày càng được
quan tâm trong và ngoài nước, nhân lực trong ngành tại nhiều nước cũng đang
thiếu hụt. Đào tạo về BIM đã được nhiều trường đại học, cao đẳng, viện nghiên
cứu thực hiện.
Hoa Kỳ: Đại học Stanford, Đại học công
nghệ Georgia, Đại học Purdue.
Vương quốc Anh: Đại học Westminster,
Middlesex, Salford, Liverpool (London), Northumbia…
Singapore: Học viện BCA.
Trung Quốc: Khoảng 200 trường đại học,
cao đẳng đã thành lập trung tâm BIM hoặc studio BIM; đã triển khai đào tạo cấp
đại học, sau đại học tại một số trường đại học.
2.5. Chứng nhận trình độ
liên quan đến BIM
Một số loại chứng nhận liên quan đến
BIM được các doanh nghiệp, hiệp hội nghề nghiệp đánh giá và cấp như:
– Hệ thống chứng nhận doanh nghiệp
(BRE, Anh): Dựa trên tiêu chuẩn ISO 19650-2 Chứng nhận doanh nghiệp có khả năng
thực hiện các dự án đáp ứng các yêu cầu của BIM cấp 2.
– Chương trình cấp chứng chỉ hành nghề
(BRE, Anh): Cấp chứng chỉ cho 3 loại học viên: quản lý thông tin dự án (PIM),
quản lý thông tin nhiệm vụ (TIM), quản lý phân phối dự án (PDM).
– Chứng nhận quản lý BIM toàn cầu
(CIOB, Anh): Thực hiện đào tạo và cấp chứng chỉ liên quan dựa trên hệ thống
giáo trình do nhóm công tác BIM của chính phủ Anh phát triển
– Chứng chỉ quản lý BIM (AGC, Hoa Kỳ):
Thực hiện đào tạo và cấp chứng chỉ về các khái niệm cơ bản của BIM, ứng dụng
phần mềm, luật và quy định, tích hợp các quy trình hiện có, v.v. từ góc độ quản
lý kỹ thuật.
– Chứng nhận bộ công cụ BIM; kỹ năng
ứng dụng BIM…
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
III. XU HƯỚNG PHÁT
TRIỂN BIM
Sử dụng công nghệ thông tin làm đầu
nối thúc đẩy nâng cấp tổng thể tổ chức, quản lý và công nghệ của toàn bộ quá
trình đầu tư xây dựng là xu hướng phát triển của ngành Xây dựng trong tương
lai.
Yêu cầu chuyển đổi ngành Xây dựng
trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ dựa trên sự kết hợp của 3 yếu tố
chính, đó là: chuyển đổi sản phẩm, chuyển đổi quy trình và chuyển đổi số thông
qua sử dụng công nghệ.
Về công nghệ, hiện nay, ngành Xây dựng
đang dần tiếp cận với dữ liệu dựa trên mô hình thông tin của từng đối tượng vật
lý (công trình xây dựng, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, địa hình, địa chất, thủy
văn…), hướng tới sự tiếp cận tích hợp trên mô hình. Phương pháp hợp tác lấy mô
hình là trung tâm.
Về sản phẩm, ngành Xây dựng cũng đang
chuyển dần từ các phương pháp thi công tại chỗ sang thi công, lắp dựng theo mô
đun và sản xuất các sản phẩm tiền chế trong nhà máy.
Ngoài ra, việc thay đổi quy trình làm
việc cũng cần được chú trọng nghiên cứu. Hiện nay, tại các nước phát triển trên
thế giới đã bắt đầu áp dụng mô hình xây dựng tinh gọn (Lean Construction)1 hoặc
mô hình thực hiện dự án theo phương thức tích hợp IDP 2.
Với việc kết hợp của 3 yếu tố này sẽ
giúp cải thiện và thay đổi phương thức, quy trình sản xuất; mô hình kinh doanh
của ngành Xây dựng góp phần mang lại các lợi ích về kinh tế, xã hội; tạo ra các
giá trị, sản phẩm mới có chất lượng với giá trị gia tăng cao, thúc đẩy tăng
năng suất lao động.
Trong kỷ nguyên cách mạng công nghiệp
4.0, quá trình tổ chức xây dựng thực hiện thông qua việc sử dụng các hệ thống
không gian mạng thực – ảo và Hệ sinh thái kỹ thuật số để tạo ra một mô hình mới
cho việc thiết kế và thi công, quản lý các công trình xây dựng.
Mô hình phát triển cho thấy BIM và môi trường dữ liệu
chung dựa trên đám mây (CDE) là trọng tâm của mô hình. BIM cung cấp các tính
năng mô hình hóa và mô phỏng, CDE hoạt động như một kho lưu trữ tất cả dữ liệu
liên quan đến dự án xây dựng và liên quan đến các hoạt động trong vòng đời của
nó
3.1. BIM “thông minh”
BIM tích hợp hiệu quả với dữ liệu lớn
và trí tuệ nhân tạo để cung cấp động lực mới cho quá trình chuyển đổi và phát
triển của ngành Xây dựng.
Khái niệm BIM thông minh đã được một
số học giả đề cập bao gồm hai cấp độ, cấp độ cơ bản là xây dựng một môi trường
thông minh để kết nối các thiết bị thông minh với Internet thông qua một giao
thức đã được thống nhất để tạo thành một mạng Internet thông minh, để các thiết
bị có thể tự động trao đổi thông tin, kích hoạt hành động và kiểm soát theo
thời gian thực.
Cấp độ thứ hai là tích hợp công nghệ
BIM với điện toán đám mây, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và Internet để đạt
được dữ liệu khổng lồ trong toàn bộ quá trình xây dựng, vận hành và bảo trì,
đồng thời tích hợp, lưu trữ, khai thác và phân tích dữ liệu không đồng nhất.
Theo nguyên lý thu thập được dữ liệu, tạo ra thông tin, từ thông tin đạt được
kiến thức, từ kiến thức ra quyết định, để xây dựng quản lý thông minh.
3.2. Bản sao kỹ thuật số
Sự phát triển không ngừng của công
nghệ BIM đã kéo theo sự nâng cấp của quản lý đô thị. Từ tòa nhà, công trình
công cộng, các vấn đề mà BIM có thể giải quyết mở rộng sang các vấn đề giao
thông, vấn đề môi trường, vấn đề khí hậu, vấn đề năng lượng… từ đó hình thành
nên một thành phố kỹ thuật số thực sự. Công nghệ “song sinh kỹ thuật số” được
coi là hệ thống bản đồ số của một số hệ thống thiết bị phụ thuộc lẫn nhau.
Nó sử dụng đầy đủ dữ liệu như mô hình
vật lý, cập nhật cảm biến, lịch sử hoạt động và tích hợp các quy trình mô phỏng
đa ngành, đa vật lý, đa quy mô và đa xác suất để hoàn thành việc lập bản đồ
trong không gian ảo, từ đó phản ánh đầy đủ quá trình vòng đời của đối tượng vật
chất tương ứng. Thực hiện việc phân bổ tối ưu các nguồn thông tin và tài nguyên
vật chất trong hệ thống. Hiện tại, nhiều thành phố trên thế giới đã bắt đầu
nghiên cứu mô hình này.
3.3. Sử dụng thông tin số
theo định hướng cho công tác vận hành, bảo trì
Trước đây, việc ứng dụng công nghệ BIM
chủ yếu tập trung ở cấp độ dự án, giải quyết các vấn đề kỹ thuật khác nhau
trong giai đoạn thiết kế và thi công, nâng cao trình độ quản lý xây dựng của dự
án. Với việc không ngừng mở rộng phạm vi ứng dụng của công nghệ BIM, một số
lượng lớn tài nguyên dữ liệu đã được hình thành, kế thừa toàn bộ thông tin của
cơ sở vật chất, làm cho công nghệ BIM dần được tăng cường trong giai đoạn vận
hành và bảo trì, đạt mức 7D.
Việc áp dụng công nghệ 7D cho phép các
nhà quản lý dự án trích xuất và theo dõi thông tin vận hành và bảo trì liên
quan như trạng thái thành phần, tiêu chuẩn chi tiết, hướng dẫn vận hành và bảo
trì, dữ liệu bảo hành… và cung cấp cách quản lý dữ liệu nhà thầu phụ và nhà
cung cấp trong suốt vòng đời xây dựng cơ sở vật chất. Do đó, phân phối kỹ thuật
số được định hướng theo nhu cầu vận hành và bảo trì là một xu hướng phát triển
chính trong việc ứng dụng công nghệ BIM.
3.4. BIM kết hợp chế tạo,
mô hình tổng thầu
Nhà tiền chế sẽ phát triển do thời
gian xây dựng ngắn, tiêu tốn ít vật liệu, bảo vệ môi trường. Mô hình xây dựng
nhà tiền chế BIM + EPC sẽ là hướng phát triển quan trọng của ngành Xây dựng
trong tương lai. Việc thực hiện “tích hợp thiết kế, sản xuất và lắp ráp” của
các tòa nhà tiền chế không thể tách rời việc áp dụng công nghệ BIM trong toàn
bộ quá trình thiết kế, sản xuất và lắp ráp.
Thông qua việc áp dụng công nghệ thiết
kế tích hợp BIM, công nghệ sản xuất công nghiệp hóa BIM và công nghệ lắp ráp
hiện trường BIM, việc hợp tác kỹ thuật số trong quá trình xây dựng nhà tiền chế
sẽ được thực hiện. Theo mô hình hợp đồng chung của dự án EPC, công nghệ BIM có
thể nâng cao khả năng quản lý cộng tác của nhóm dự án EPC và thực hiện xây dựng
thông minh.
IV. MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG
TRIỂN KHAI THỜI GIAN TỚI
4.1. Một số thách thức với
sự phát triển của BIM
Cơ chế chính sách liên quan đến áp
dụng BIM chưa đủ
Thiếu phần mềm cốt lõi trong nước:
Hiện tại, các phần mềm mô hình hóa được sử dụng phổ biến nhất trong lĩnh vực
xây dựng trong nước là: Autodesk Revit (Hoa Kỳ), Tekla Structure của Trimble
(Phần Lan), Architecture of Bentley (Hoa Kỳ), ArchiCAD của Graphisoft
(Hungary)… Tuy nhiên, vấn đề cập nhật theo tiêu chuẩn Việt Nam về kết cấu,
tính toán nghiệp vụ và bản vẽ thi công vẫn còn khó ứng dụng chuyên sâu.
Thách thức về bảo mật thông tin: Việc
chia sẻ và bảo mật những thông tin này cũng là một yếu tố quan trọng trong hiệu
quả của BIM. Với sự tích lũy ngày càng tăng của dữ liệu xây dựng, dữ liệu vận
hành và bảo trì, các chủ đầu tư, chính phủ và doanh nghiệp cần nâng cao hơn nữa
nhận thức về rủi ro của mình, có tính đến vấn đề bảo mật thông tin.
Các hướng dẫn, tiêu chuẩn chưa hoàn
thiện, chưa đầy đủ: Các tiêu chuẩn BIM là sự thiết lập ngữ nghĩa tiêu chuẩn và
các quy tắc trao đổi thông tin, cung cấp sự đảm bảo mạnh mẽ cho việc chia sẻ
tài nguyên thông tin và hợp tác trong toàn bộ vòng đời của một công trình. Có
rất nhiều tiêu chuẩn liên quan đến công nghệ BIM, từ lập kế hoạch, thiết kế đến
quản lý, vận hành. Mỗi giai đoạn có các tiêu chuẩn phân phối khác nhau. Thống
nhất các tiêu chuẩn trao đổi và phân phối của mỗi quá trình là chìa khóa để đảm
bảo ứng dụng rộng rãi của BIM.
Nhân lực BIM còn thiếu: Trong những
năm gần đây, các trường đại học trong và ngoài nước liên tiếp mở các khóa học
BIM chuyên nghiệp, nhiều chứng chỉ BIM ra đời. Tuy nhiên, số lượng nhân lực BIM
hiện tại theo đánh giá vẫn chưa thể đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp
tư vấn và xây dựng, đặc biệt là các nhân sự liên quan đến quản lý quá trình
thực hiện BIM.
4.2. Định hướng một số
công việc triển khai trong thời gian tới
4.2.1. Tiếp tục hoàn thiện
về cơ chế, chính sách
Hiện tại cơ chế, chính sách cho việc
áp dụng BIM cơ bản đã rõ ràng. Tuy nhiên, để có thể sử dụng BIM một cách rộng
rãi trong các hoạt động của quá trình đầu tư xây dựng, cần tiếp tục nghiên cứu
bổ sung các quy định liên quan. Cụ thể:
– Các quy định liên quan đến thẩm
định, phê duyệt dự án, thiết kế có sử dụng BIM: Yêu cầu giao nộp, nội dung mô
hình, chế độ lưu trữ…
– Các quy định khi sử dụng mô hình
trong thi công, nghiệm thu, bảo trì công trình xây dựng.
– Một số quy định về BIM trong hợp
đồng xây dựng (sở hữu khai thác mô hình, bảo mật, trách nhiệm trong việc sử
dụng, cập nhật thông tin từ BIM).
– Một số quy định liên quan đến quản
lý chi phí: bóc tách khối lượng từ mô hình; bổ sung các công cụ, chỉ tiêu kinh
tế kỹ thuật để có thể xác định chi phí đầu tư xây dựng khi ứng dụng BIM.
– Các quy định liên quan đến bảo trì,
quản lý vận hành công trình khi sử dụng BIM.
– Khuyến khích áp dụng BIM và các giải
pháp công nghệ số tiên tiến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng các công việc
của từng công đoạn của quá trình đầu tư xây dựng.
4.2.2. Tiếp tục hoàn
thiện, bổ sung hướng dẫn, tiêu chuẩn liên quan đến áp dụng BIM
Các hướng dẫn, tiêu chuẩn liên quan
đến áp dụng BIM rất quan trọng để thống nhất các khái niệm, nguyên tắc trao
đổi, chia sẻ thông tin… Trước mắt, để đáp ứng cho việc ứng dụng BIM trong giai
đoạn hiện nay cần tiếp tục hoàn thiện hướng dẫn BIM cho giai đoạn đầu tư xây
dựng; nghiên cứu công bố hướng dẫn áp dụng BIM trong giai đoạn quản lý, vận
hành; các yêu cầu về quản lý bảo mật thông tin; các hướng dẫn có tính kỹ thuật
cho một số lĩnh vực cụ thể (giao thông, hạ tầng…).
4.2.3. Thúc đẩy công tác
đào tạo
Công tác đào tạo nguồn nhân lực đóng
vai trò quan trọng cho việc áp dụng BIM. Trong giai đoạn hiện nay, bên cạnh
việc thúc đẩy đào tạo đại trà ứng dụng BIM gắn với các chuyên ngành cần nghiên
cứu đào tạo BIM chuyên sâu, đào tạo nâng cao một số vị trí điều phối viên BIM,
quản lý BIM (BIM manager).
4.2.4. Tiếp tục khuyến
khích ứng dụng các công nghệ số
Việc chuyển đổi ngành Xây dựng trên cơ
sở ứng dụng các công nghệ số đã được nhiều quốc gia trên thế giới chứng minh
lợi ích và đưa vào chiến lược phát triển quốc gia. Kết hợp công nghệ số và công
nghệ vật lý hiện đại có thể cải thiện hình ảnh của ngành Xây dựng bằng cách
chuyển đổi quy trình thực hiện công việc, cách thức chế tạo sản phẩm xây dựng,
tối ưu hóa việc sử dụng nhân lực và cải thiện nơi làm việc.
Định hướng một số ứng dụng được thúc
đẩy áp dụng trong giai đoạn thiết kế như tự động hóa, tối ưu hóa thiết kế
(generative design), xây dựng thư viện đối tượng, công nghệ thực tế ảo/thực tế
tăng cường (VR/AR) giúp hỗ trợ quá trình lựa chọn thiết kế hay các phần mềm
giúp tự động hóa một số nội dung trong thẩm tra thiết kế… Qua đó đảm bảo bản
thiết kế được sử dụng là tốt nhất, phù hợp nhất.
Trong giai đoạn thi công, việc áp dụng
công nghệ nhằm đảm bảo chất lượng, tiến độ của công trình cũng như an toàn lao
động. Các công nghệ được thúc đẩy chủ yếu nhằm theo dõi, kiểm soát công trường
như: theo dõi nhân lực, thiết bị máy móc, vật liệu, kiểm soát tiến độ công
trường, an toàn, an ninh công trường và quan trắc một số thông tin trong qua
trình thi công.
Trong giai đoạn bàn giao, quản lý vận
hành công trình, cần thúc đẩy ứng dụng các hệ thống đánh giá chất lượng công
trình, quan trắc công trình tự động và các nền tảng vận hành công trình dựa
trên nền tảng đám mây và dữ liệu mô hình hoàn công. Nhờ đó, dữ liệu luôn được
lưu trữ đầy đủ, truy cập nhanh chóng. Ngoài ra, các hệ thống quan trắc khi kết
hợp với hệ thống quản lý vận hành còn có thể cảnh báo tự động các rủi ro có thể
xảy ra, đảm bảo an toàn, an ninh của công trình.
4.2.5. Tiếp tục công tác
tuyên truyền, nâng cao nhận thức về áp dụng BIM
Mặc dù việc ứng dụng BIM trong xây
dựng đã được chứng minh là xu thế của tương lai, nhưng để thúc đẩy ứng dụng nó
có hiệu quả trong điều kiện đặc thù của từng nước nói chung đều có những khó
khăn, chủ yếu xuất phát từ việc nhận thức về áp dụng BIM tại các cơ quan, tổ
chức, doanh nghiệp còn nhiều hạn chế.
Nhiều tổ chức, cá nhân chưa hiểu rõ về
BIM, quy trình làm việc trên BIM, các bước triển khai BIM, những khó khăn,
vướng mắc cũng như lợi ích có thể khai thác khi áp dụng BIM. Bên cạnh đó, nội
dung, phương thức áp dụng BIM ngày càng đa dạng và đang được tiếp tục nghiên
cứu, hoàn thiện, yêu cầu các chủ thể phải luôn được tiếp cận, cập nhật thông
tin để có thể nắm bắt được xu hướng qua đó điều chỉnh để áp dụng vào quá trình
tổ chức công việc của mình.
Chính vì vậy, công tác tuyên truyền,
nâng cao nhận thức tại các bộ, ngành, địa phương có liên quan đến lĩnh vực xây
dựng cần phải được quan tâm thực hiện, với mức độ thường xuyên, liên tục bằng
nhiều hình thức gắn với đặc điểm quá trình xây dựng do các ngành, địa phương
quản lý. Trong đó cần tập trung vào việc thay đổi quy trình thực hiện công việc
theo hướng hiệu quả hơn trên cơ sở khai thác lợi thế từ việc áp dụng BIM.
Bên cạnh đó, các hiệp hội nghề nghiệp
cần triển khai nghiên cứu và có kế hoạch định hướng ứng dụng BIM đối với các
thành viên nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi và phù hợp với xu thế ứng dụng BIM
của ngành Xây dựng và thế giới. Các tổ chức tham gia đầu tư xây dựng cần chủ
động cập nhật các xu hướng công nghệ và nghiên cứu kinh nghiệm việc áp dụng BIM
để nhanh chóng chuyển đổi phù hợp với đơn vị mình.
IV. KẾT LUẬN
Việc triển khai BIM là một trong những
tiền đề đổi mới ngành Xây dựng trong tương lai. Trên cơ sở ứng dụng BIM, có thể
tạo ra một môi trường mà các chủ thể tham gia dự án hợp tác với nhau theo một
cách khác biệt so với truyền thống. Đây chính là tương lai của đổi mới hoạt
động xây dựng và vận hành công trình.
Ứng dụng BIM là xu hướng tất yếu, mang
lại nhiều lợi ích trong ngành Xây dựng, nhất là chủ trương tăng cường năng lực
tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Vì vậy, trên cơ sở định hướng và lộ
trình của Thủ tướng Chính phủ đã được phê duyệt, các cơ quan chức năng, các chủ
thể tham gia hoạt động xây dựng cần quan tâm, sớm có kế hoạch thực hiện cụ thể
cho việc áp dụng.